Phân tích hình tượng sông Đà trong Người lái đò sông Đà (Có dàn ý chi tiết)
Sông Đà là dòng sông vô cùng hùng vĩ chảy trên địa phận Tây Bắc của Tổ quốc ta. Dòng sông này đã được nhà văn Nguyễn Tuân miêu tả chi tiết trong tác phẩm Người lái đò sông Đà. Hình tượng con sông Đà hiện lên như thế nào? Phân tích hình tượng sông Đà các em sẽ thấy rõ điều đó.
Nhưng trước khi đi vào phân tích hình tượng sông Đà thì hãy cùng với Kho tàng văn mẫu lập dàn ý chi tiết cho đề văn này để vạch ra những ý chính cần phải có trong bài.
I. Lập dàn ý phân tích hình tượng sông Đà
1. Mở bài
– Giới thiệu về tùy bút Người lái đò sông Đà và tác giả Nguyễn Tuân.
– Hình tượng sông Đà hiện lên trong tác phẩm vừa hung bạo lại vừa trữ tình.
2. Thân bài phân tích hình tượng sông Đà
Sông Đà hung bạo
– 73 cái thác hiểm nghèo ở thượng nguồn. Tác giả viết về sông Đà chi tiết tới nỗi người đọc sẽ biết được con sông bắt nguồn từ đâu, đoạn sông được miêu tả là đoạn nào, có tính chất như thế nào.
– Sử dụng biện pháp so sánh độc đáo nhằm nêu bật lên sự hung bạo của lòng sông.
– Sông Đà dường như lúc nào cũng náo động và gào thét với muôn vạn thanh âm khác nhau.
– Sông Đà chẳng khác nào một trùng vi thạch trận với hàng loạt cửa tử hòng nuốt chửng lấy con người.
Sông Đà trữ tình
– Sông Đà đầy thơ mộng và hiền hòa như một áng tóc trữ tình.
– Nước sông thay đổi theo từng mùa lúc xanh, lúc đỏ.
– Quãng ven sông lặng tờ gợi nhớ về lịch sử.
– Khung cảnh trở nên gợi cảm và mơ màng với nét hiền hòa của con sông.
3. Kết luận
– Nêu cảm nhận của em về hình tượng sông Đà.
Bài viết liên quan:
>> Phân tích hình tượng người lính Tây Tiến (Có dàn ý chi tiết)
>> Phân tích hình tượng con sông Đà (Có dàn ý chi tiết)
>> Phân tích hình tượng người lái đò sông Đà (Có dàn ý chi tiết)
II. Bài làm phân tích hình tượng sông Đà
Nguyễn Tuân đã dành nhiều tình cảm cho dòng sông Đà, nơi mà ông đã có một chuyến đi thực tế, được trải nghiệm những gì hùng vĩ nhất, hung bạo nhất. Chính vì vậy mà tác phẩm Người lái đò của ông được viết với một nét chân thực tột cùng. Tác phẩm này khiến người đọc vô cùng hứng thú. Và hình tượng sông Đà cũng đã để lại dấu ấn mạnh mẽ đối với người đọc.
Khác với nhiều tác phẩm khác người ta thường miêu tả cái đẹp trong sự dịu dàng. Nguyễn Tuân lại miêu tả cái đẹp trung sự hung bạo. Đây là cách thể hiện vô cùng khéo léo và tạo nên sự độc đáo cho hình tượng sông Đà.
Sông Đà hiện lên trước tiên là sự hung bạo lắm thác, nhiều ghềnh đã vậy còn vô cùng ngỗ ngược. Nguyễn Tuân đã dùng nhiều câu văn để miêu tả đá bờ sông. Chúng dựng thành vách thành, cao và dốc tới nỗi mà phải đúng giờ ngọ mới có mặt trời. Rồi thì vách đá ấy chèn vào lòng sông khiến cho lòng sông trở nên hẹp hơn, người ta có thể ném được hòn đá từ bờ bên này sang bở bên kia, những con nai con hổ cũng có thể nhảy vọt từ bờ bên này sang bờ bên kia và giả sử nếu thuyền bè qua lại mà bị mắc vào đây thì coi như chỉ còn chờ sóng đánh cho tan thành. Đó chính là những hiểm nguy đầu tiên mà con sông Đà mang lại nhưng nó vẫn chưa phải là tất cả. Những quãng mặt ghềnh đá, sóng, gió xô vào nhau cuồn cuộn, những chỗ hút nước rồi thác nước chảy xiết réo rắt như muốn ăn tươi nuốt sống người ta.
Đoạn văn miêu tả thác nước réo quả thực khiến người đọc đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Đã bao giờ bạn thấy người ta dùng lửa để miêu tả nước hay chưa? Có lẽ chỉ có Nguyễn Tuân mới có những liên tưởng, so sánh độc đáo và táo bạo như vậy mà thôi.
Sau khi miêu tả sự hung bạo của sông Đà ở vách đá, hút nước, thác nước, Nguyễn Tuân miêu tả đến 3 thạch trận mà sông Đà giăng ra cho người lái đò vượt qua. Thạch trận nào cũng nguy hiểm và dữ dội. Nếu không cẩn thận thì con người có thể phải bỏ mạng trên dòng sông nước chảy siết này. Thật may mắn vì trong gian khó, người lái đò đã vững tay chèo để vượt qua được hết những thử thách hiểm nguy này. Thông qua việc miêu tả hình tượng sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân cũng đã làm nổi bật lên vẻ đẹp của người lái đò.
Tuy hung bạo là thế nhưng sông Đà lại có lúc hiền hòa, dịu dàng mà không dòng sông nào có được. Nhà văn đã miêu tả con sông Đà tuôn dài như một áng tóc trữ tình. Dòng sông Đà thì thay đổi theo từng mùa, lúc thì mang một màu xanh ngọc bích, lúc lại mang một màu đỏ giống như da mặt một người bầm đi vì rượu bia. Miêu tả bất cứ điều gì, Nguyễn Tuân cũng đưa ra được những hình ảnh so sánh thật tuyệt vời. Hai bên bờ sông đà hoang dại như một bờ tiền sử. Nó gợi cho người ta nhớ đến những hình ảnh từ đời vua Lí, vua Trần cách đây hàng trăm, hàng nghìn năm. Nguyễn Tuân tả đến đâu, người đọc bị cuốn hút đến đó. Dòng sông hung bạo bỗng chốc trở nên hiền hòa khiến cho ai cũng muốn ngắm nhìn.
Vẻ đẹp của hình tượng sông Đà đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người đọc nhờ ngòi bút miêu tả tài tình của Nguyễn Tuân. Nếu sông Đà là công trình của thiên nhiên, là tuyệt tác của thiên nhiên thì Người lái đò sông Đà với hình tượng sông Đà chính là công trình nghệ thuật tuyệt vời của Nguyễn Tuân.
Trên đây chúng ta đã cùng nhau lập dàn ý và phân tích hình tượng sông Đà. Thông qua bài làm này, chúng tôi hi vọng các em đã nắm được cách thức triển khai một bài văn phân tích hình tượng.
Thu Thủy
Văn mẫu tổng hợp 
