Phân tích tác phẩm Hai đứa trẻ của Thạch Lam (Có dàn ý chi tiết)
Truyện ngắn Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam là một trong những truyện ngắn có nội dung bình dị, không có nhiều tình tiết gay cấn cũng không có cốt truyện đặc biệt. Tuy nhiên, đây vẫn là một truyện ngắn hay bởi nó mang lại cho người đọc nhiều cảm xúc.
Trước khi bước vào bài làm phân tích tác phẩm Hai đứa trẻ, Kho tàng văn mẫu sẽ hướng dẫn các em lập dàn ý chi tiết phân tích tác phẩm Hai đứa trẻ để các em nắm được những ý chính cần có trong bài.
I. Lập dàn ý phân tích tác phẩm Hai đứa trẻ
1. Mở bài
– Giới thiệu về tác giả Thạch Lam và truyện ngắn Hai đứa trẻ
– Thạch Lam là một trong những cây bút chủ lực của nhóm Tự Lực Văn Đoàn.
– Tác phẩm Hai đứa trẻ chứa đựng yếu tố hiện thực xen lẫn lãng mạn.
2. Thân bài phân tích tác phẩm Hai đứa trẻ
a. Cuộc sống bế tắc, cơ cực, vất vả của người dân nghèo ở phố huyện
– Khung cảnh phố huyện vào một buổi chiều tàn.
– Những con người nơi phố huyện sống cơ cực, tẻ nhạt.
+ Mẹ con chị Tí ngày thì đi mò cua, tối đến lại mở hàng nước bán đến đêm dù cũng chẳng kiếm được bao nhiêu.
+ Vợ chồng bác xẩm góp chuyện bằng mấy tiếng đàn bầu.
+ Lũ trẻ nhỏ tìm kiếm chút gì còn xót lại ở chợ.
+ Hai chị em Liên và An ngồi trông coi cửa hàng tạp hóa.
– Cả cảnh và người cứ như vậy chìm dần vào trong bóng tối.
b. Niềm thương cảm thấm thía thể hiện qua cái nhìn của Liên
– Liên động lòng thường mấy đứa trẻ nghèo ở phố huyện.
– Liên thương cảm cho số phận của chính mình. Đêm nào Liên và An cũng ngồi ở chõng tre để ngắm nhìn cảnh phố ban đêm.
– Liên hồi tưởng lại quá khứ, những ngày còn sống ở Hà Nội.
c. Tiếng nói nội tâm nhân vật
– Những cảm xúc lãng mạn xuất hiện trong nội tâm nhân vật Liên. Đó là nỗi buồn man mác, sự cảm động trước những hoàn cảnh nơi phố huyện.
– Liên và An cảm nhận được cái vô biên của không gian.
d. Cảm xúc tinh tế của nhân vật thể hiện một tình yêu quê hương đằm thắm, thiết tha
– Một buổi chiều êm ả như ru, tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng, tiếng trống thu không,…
– Khung cảnh ban đêm êm như nhung, gió mát, ngôi sao lấp lánh trên bầu trời đêm, những con đom đóm bay là là trên mặt đất,…
– Những cảm nhận tinh tế, những liên tưởng sâu sắc, đầy cảm động,…
e. Ước mơ thầm kín của nhân vật
– Ước mơ được thay đổi cuộc đời, được sống trong một cuộc đời mới tươi sáng hơn, tốt đẹp hơn.
3. Kết luận
– Nêu cảm nhận của em về tác phẩm Hai đứa trẻ.
Bài viết liên quan:
>> Phân tích tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao (Có dàn ý chi tiết)
>> Phân tích bài thơ Từ ấy khổ 1 của Tố Hữu (Có dàn ý chi tiết)
>> Phân tích bài thơ Hầu trời của Tản Đà (Có dàn ý chi tiết)
II. Bài làm phân tích tác phẩm Hai đứa trẻ
Thạch Lam là một cây bút xuất sắc của nhóm Tự lực văn đoàn. Có người đã từng nhận xét sáng tác của Thạch Lam chứa đựng hai yếu tố hiện thực và lãng mạn xen lẫn nhau. Chính vì vậy mà những sáng tác của ông bao giờ cũng toát lên tình cảm nhân ai sâu sắc. Truyện ngắn Hai đứa trẻ dù không có cốt truyện đặc biệt nhưng thông qua tiếng nói nội tâm của nhân vật Liên, từng mảnh đời bất hạnh hiện lên và mang đến cho tác phẩm thật nhiều cảm xúc. Nó khiến cho tác phẩm có một sức hút kì lạ.
Khi nói về tác phẩm Hai đứa trẻ, ta không thể không nói đến cuộc sống vất vả, cơ cực và bế tắc của người dân nơi phố huyện nghèo. Câu chuyện được bắt đầu với khung cảnh của một buổi chiều tà, một ngày đang khép dần về đêm. Đó là thời điểm mà chợ đã tan, không gian trở nên lắng xuống, không còn cái cảnh đông vui nữa. Khung cảnh này tạo nên một nỗi buồn man mác. Ngày tàn, những kiếp người tàn tạ thì vẫn chưa được nghỉ ngơi. Đó là mẹ con chị Tí với hàng nước nhỏ ven đường. Ban ngày mẹ con chị đi mò cua bắt ốc. Tối đến lại mở hàng nước với mong mỏi kiếm thêm được vài đồng. Hàng nước mở tới tận đêm khuya mà nào có ăn thua gì. Đó là vợ chồng nhà bác xẩm ngồi bên nhau trên một cái chiếu manh. Trong đêm khuya tĩnh lặng, bác góp chuyện bằng mấy tiếng đàn bầu. Phía xa kia, những đứa trẻ lẽ ra phải được ở nhà thì lại lang thang nhặt thanh nứa, thanh tre hay bất cứ một thứ gì đó còn có thể dùng được mà những người bán hàng đã để lại. Còn với hai chị em Liên và An, tối nào chúng cũng ngồi trông coi cửa hàng tạp hóa thay cho bố mẹ. Dù ngày nào cũng vậy nhưng cũng như bao người khác, chúng không bán được gì nhiều.
Phân tích tác phẩm Hai đứa trẻ
Màn đêm buông xuống dần, bóng tối cứ thế nhấn chìm cảnh và người. Nhà văn Thạch Lam đã khéo léo sử dụng những từ ngữ như khe ánh sáng, chấm lửa, hột ánh sáng để tạo điểm nhấn cho màn đêm, thể hiện một khung cảnh tăm tối nhưng qua đó cũng thể hiện tình cảm yêu thương của tác giả đối với những kiếp người nhỏ bé. Người đọc như được chứng kiến tận mắt những cảnh đời ấy và thêm thương cho những mảnh đời cơ cực kia.
Nhìn những mảnh đời bất hạnh ấy, Liên thương cảm và thấm thía vô cùng sâu sắc cái cảnh nghèo nơi đây. Liên thương những đứa trẻ nghèo nơi phố huyện phải đi nhặt nhạnh từng chút một, hoàn toàn không có sự hồn nhiên của tuổi thơ. Liên thương nhưng cô bé cũng không có tiền để mà cho chúng. Liên lũ trẻ, Liên cũng thương chính mình của hiện tại. Liên cũng phải thức đến tận khuya trông quầy tạp hóa nhỏ, đợi đến khi chuyến tàu đêm đi qua để mong có ai đó mua thêm cho một chút. Liên hồi tưởng về quá khứ xa xưa của mình khi em cùng ba mẹ sống ở Hà Nội. Nơi phố thị phồn hoa nhộn nhịp khác xa ở đây. Có thể thấy Thạch Lam đã đặt bản thân mình, đặt suy nghĩ của mình vào trong cô bé 12, 13 tuổi này. Suy nghĩ của Liên già giặn và trưởng thành hơn so với độ tuổi. Phải chăng là vì Liên là chị cả, Liên sớm phải phụ giúp ba mẹ kiếm tiền?
Thông qua truyện ngắn Hai đứa trẻ, Thạch Lam đã thể hiện được tình yêu quê hương đằm thắm và thiết tha. Hình ảnh quê hương hiện lên buồn nhưng vẫn thật đẹp. Đó là âm thanh của tiếng trống thu không, của tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng, đó là những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Đó là khung cảnh ban đêm của làng quê Việt Nam, những con đom đóm bay là là trên mặt đất kết hợp cùng với màu sắc lấp lánh của những ngôi sao trên bầu trời đêm.
Qua tất cả những khung cảnh ấy, tác giả đã thể hiện được ước mơ thầm kín của nhân vật. Liên mong đợi chuyến tàu đêm chỉ bởi muốn bán thêm một chút hàng mà còn bởi muốn được nhìn thấy ánh sáng từ con tàu, thấy được cảnh nhộn nhịp của con người. Đó là ước mơ về một cuộc đời tốt đẹp hơn.
Khôngcó tình huống li kì, không có những nhân vật với tính cách nổi bật. Câu chuyện trong Hai đứa trẻ trôi qua một cách êm đềm và chính cái êm đềm ấy lại khiến người đọc yêu mến tác phẩm này hơn.
Trên đây chúng ta đã cùng nhau lập dàn ý phân tích tác phẩm Hai đứa trẻ và làm bài văn mẫu. Hy vọng bài viết này đã giúp ích được nhiều cho các em trong việc học tập.
Thu Thủy