Cảm nhận của em về hình tượng nhân vật Chí Phèo


Cảm nhận của em về hình tượng nhân vật Chí Phèo

Bài làm

Nam Cao nhà văn tiêu biểu cho nền văn học hiện thực giai đoạn 1930-1945 của nền văn học Việt Nam. Các tác phẩm của ông tuy viết về các đề tài đã cũ được các nhà văn khác đã viết và rất thành công như Ngô Tất Tố, Phạm Duy Tốn…nhưng bằng cách nhìn mới mẻ, hiểu được người nông dân nên dù viết về đề tài đã cũ nhưng người đọc lại cảm thấy vô cùng mới lạ. Tiêu biểu chính là hình tượng nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên một người dân lương thiện nhưng lại bị xã hội phong kiến làm cho tha hóa.

Người đọc vô cùng ấn tượng cách giới thiệu nhân vật của Nam Cao rất tự nhiên, giữa đường đời đang trôi Nam Cao tình cờ ngang qua và chớp được khoảnh khắc ấy đưa thẳng từ trang đời vào trang viết. Cách giới thiệu độc đáo từ chối cách giới thiệu trực tiếp quen thuộc mà qua tiếng chửi của nhân vật. Chí Phèo chửi trời, đời, làng Vũ Đại, chửi những ai không chửi nhau với hắn, chửi người đẻ ra hắn. Đó là tiếng chửi lớp lang, bài bản, chửi từ cao xuống thấp, từ xa đến gần, mênh mông đến sát sườn, từ vu vơ đến xác định. Từ đó thấy Chí Phèo không phải là người nát rượu mà rượu chỉ là tác nhân là cái cớ. Chí Phèo không chỉ là người mồ côi cha mẹ mà còn bị cả xóm giềng cả đồng loại bốn bên lảng tránh. Thật là tội nghiệp.
Chính vì không được ai quan tâm mà ngoại hình Chí Phèo cũng trở nên khác người. Đầu tóc trọc lốc, rang cạo trắng hớn, mắt đen, cơng cơng, gườm gườm nhìn thật đáng sợ. Quần áo nài đen với áo tây vàng, ngực phanh ra đầy những nét chạm trổ,.. Đó là chân dung kẻ lưu manh côn đồ bất lương, báo hiệu sự tha hóa về nhân tính.

Xem thêm:  Phân tích bài Mộ (Ngục trung nhật kí) của Hồ Chí Minh

Là một con người với ngoại hình đáng sợ nên nhân tính của Chí Phèo cũng đáng kinh. Khi ra tù trong đầu hắn chỉ có ý định trả thù bằng cách chửi ngoa ngoắt, thô tục, tàn độc. Hắn còn rạch mặt ăn vạ thể hiện rõ cách trả thù của thằng lưu manh. Nhưng cuối cùng hắn vẫn thua cuộc không trả thù được. Nguyên nhân của kết quả đó là do Chí Phèo dùng thứ vũ khí hạ đẳng, Chí Phèo vùng lên mạnh mẽ và đơn độc. Và rồi hắn lại bị chính kẻ thù của mình thuyết phục để làm việc xấu để có được những đồng tiền uống rượu. Hắn sẵn sàng dùng mọi thủ đoạn để có thể đòi được tiền mặc cho gia đình ấy có khó khăn, bần cùng đến thế nào. Chí Phèo từ một người dân lương thiện mà dần tha hóa trở thành kẻ lưu manh đi rạch mặt ăn vạ và hắn đã bị tất cả người dân làng Vũ Đại lảng tránh vì khiếp sợ giống như sợ Bá Kiến. Từ bao giờ Chí Phèo lại đáng sợ đến thế một người dân lương thiện chỉ vì đồng tiền mà lại trở thành kẻ lưu manh.

Dù thế nhưng Chí Phèo vẫn là một con người vẫn cần đến sự quan tâm chăm sóc từ mọi người, muốn được yêu thương. Chí Phèo vì đêm ngủ ở ngoài vườn gió mạnh mà hôm sau dậy bị ốm, cảm. Lúc tỉnh dậy như được hồi sinh giác quan mắt, tai nghe âm thanh cuộc sống, xúc giác thấy miệng đắng. Hồi sinh cảm xúc buồn nhắc hắn về một cái xa xôi, hồi sinh kí ức về gia đình người thân về một hạnh phúc bình dị nhưng với Chí Phèo mãi mãi là ước mơ, hồi sinh nhận thức về già sự cô độc còn đáng sợ hơn cái đói, ốm đau. Nhưng khi Thi mang cháo vào tâm lí Chí Phèo ngạc nhiên, cảm động, thấy rung động và ăn năn về những hành động sai trái trước đây của mình. Biết cảm nhận cái thơm ngon từ bát cháo hành và hơn hết Chí Phèo cảm nhận được tình yêu thương, quan tâm của con người dành cho con người. Nhưng khi đó Chí Phèo lại nhớ đến Bà Ba một con quỷ khiến Chí Phèo cảm thấy nhục và khinh. Chí Phèo trong quá khứ là một người có tự trọng. Từ đó thấy được khát vọng hoàn lương, hướng thiện, mầm nhân tính trong Chí Phèo có thể bị khuất lấp, dập vùi nhưng không hề biến mất.

Xem thêm:  Phân tích bài thơ Tự tình của Hồ Xuân Hương

Nhưng khát khao được yêu thương, được hoàn lương của Chí Phèo lại không thẻ trở thành hiện thực bởi cái nhìn của người dân, cái định kiến của người dân làng Vũ Đại mà đã cướp đi cơ hội thành người cuối cùng của Chí. Thị từ chối ở cùng với Chí và mắng chửi Chí làm Chí tuyệt vọng, bi kịch bị cự tuyệt, để trở thành người lương thiện đã khiến hắn đớn đau hơn bi kịch trở thành lưu manh quỷ dữ. Chí Phèo ý thức sâu sắc về thực tại, thân phận biết mà không làm gì được. Chính bởi định kiến xã hội đã cướp đi quyền được thay đổi hướng thiện của một con người.

Và rồi Chí Phèo đã chọn cái chết, đến nhà Bá Kiến giết chết hắn và kết liễu cuộc đời mình. Đó là sự nhầm đường nhưng đúng hướng, đó là lựa chọn duy nhất. Bởi trở lại làm quy dữ không được bởi lương tri đã tỉnh, trở lại làm lương thiện cũng không xong vì đã bị cự tuyệt làm người. Đó là cái chết vừa sảng khoái vừa đau đớn bởi đó là cái giá để trở thành người lương thiện, làm người lương thiện là giá cắt cổ. Bắng cái chết của Chí Phèo Nam Cao ngầm nói với chúng ta sống no đủ trong xã hội cũ đã khó sống lương thiện trong xã hội cũ còn khó lắm thay.

Nhân vật Chí Phèo người nông dân lương thiện nhưng đã bị xã hội phong kiến, địa chủ và chế độ nhà tù phong kiến hà khắc mà đã làm cho người dân ấy bị tha hóa từ một người dân lương thiện trở thành kẻ lưu manh và con quỷ dữ làng Vũ Đại. Từ đó cho chúng ta cách nhìn mới hơn về người nông dân trước cách mạng thấy được con người lương thiện của con quỷ dữ.

Bài viết liên quan